Siz Çocuklarınıza Nasıl Sesleniyorsunuz?
Dil düşünce ilişkisi gelişimine önem veren duayen isimlerden Vygotsky, sosyalleşmenin ve kullanılan dilin düşüncelerimizin üzerinde büyük bir etkisi olduğunu söyler.İlk sosyalleştiğimiz yer ailemizdir.Ailemizde bakım veren kişiler çoğunlukla ebeveynimizdir.Çocuk gözümüzde onlar bize ilk güven ve ilk sevgiyle tanıştıran ,ihtiyaçlarımızı karşılayan kahramanlardır. Bu nedenle onların sözlerine ve davranışlarına dikkat eder, onlardan gördüklerimizi, duyduklarımızı zihnimizdeki ilk kütüphane raflarına dizeriz.
Peki sevgili anne babalar ,çocuklarınıza nasıl bir dil kullanıyorsunuz? Hitap biçimleriniz ve yaklaşımlarınız ona benliği ve kendilik algısı konusunda nasıl bir mesaj vermekte?
Çocuklarımızla güvenli bir ilişki oluşturabilmemiz duygusal ve fizyolojik ihtiyaçlarının tam anlamıyla karşılanmasıyla mümkün olabiliyor.Ancak duygusal bağ kurarken ,davranışlarımıza ve ağzımızdan dökülen kelimelere çok dikkat etmemiz gerekiyor.Anne ve baba çocuğuna ilgisini ,sevgisini hissettirebilmek ,güvenli ve duygusal bir ilişki kurabilmek ister.Bunun içinde ‘’O’’na dokunur ,koklar, öper ve güzel sözlerle hitap etmek gibi davranışlar sergiler.Ancak bu noktada ,çocukların anne ve babalarını rol model olarak benimsedikleri unutulmamalıdır.Ebeveynlerin tutum ve davranışlarının ,konuşurken seçtikleri kelimelerin çocuğun gelişim sürecinin her aşamasında etkilidir.Çocuğa sıcak bir dokunuşta bulunmak ve göz teması kurarak gülümsemek sevgiyi ifade etmenin en doğru yoludur.
Çocuğun ebeveynlerinden duyduğu sevgi dilini farklı şekillerde algılamaması için ismiyle hitap etmeye ağırlık verilmesi gerekir. Örneğin, birbirlerine ‘aşkım ,bebeğim’ gibi söylemleri olan ebeveynler çocuklarına da aynı dili kullandıklarında çocukta rol karmaşası yaşatacaktır.Bu durumun en açık kanıtı ise bu kelimeleri çocuklara kullandığımızda onlardan zaman zaman duyduğumuz ‘’Ama babama da aşkım diyorsun aşkım ne demek, aşkım kim?’’Senin sevgilin ben miyim yoksa annem mi’’ cümlelerini sık sık duymamızdır.Çocuklara bu tür kavramları kullanmak onlarda kim olduklarına ,evdeki rollerine yönelik ciddi karmaşalar yükleyebilmektedir.Çocuklar soyut düşünemez oldukça yüzeysel düşünürler..Çocuğun aile içindeki rolüyle, anne ,baba rolü arasındaki ayrımı doğru şekilde öğrenebilmesi için ebeveynlerin duyduğu sevgi sözcükleri de farklı olmalıdır.Çocuğa ‘’aşkım ,sevgilim, hayatım’’demek, çocuğun benlik algısını ve sağlıklı gelişim sürecini olumsuz yönde etkileyebiliyor.
Genellikle önerilen hitap biçimleri aile içi rolleri ‘’ayrıştırıcak ‘’ ifadelerdir. Kızınıza ve Oğlunuza ‘’Kızım ,oğlum ,çocuğum ,evladım ,kendi ismi…’’ gbi gerçekte var olan ve evdeki rolünü gösterecek hitaplar kullanılabilir.’’Ama böyle cok soğuk oldu, bu kavramlar benim çocuğuma olan büyük sevgimi ifade etmeme yetmiyor.’’ Diyebilirsiniz.Bu durum içinde güzel bir anahtarımız var:Bu sade ve gerçek sözlere eşlik eden davranışlarınız.Çocuklar için davranışlar da sözler kadar önemlidir.Sevgi dolu bir öpücük ,anlayışlı kocaman bir gülümseme ,sevgi dolu bir bakış çok daha etkili olacaktır.Çünkü bu birleşim onu olduğu gibi ,kendisi olduğu için sevdiğiniz ve seveceğiniz mesajını verir.
Son olarak çocuğunuza sevgi dolu ve ilgili bir davranışla birlikte yalnızca ismiyle hitap etmekten korkmayın.Kişi kendisine ismiyle hitap edildiğinde kendisini özel ve saygın hisseder.Önemli olan sözlerinize eşlik eden davranışlarınız, göz kontağınız, sevgi dolu sesiniz ve kocaman gülümseyebilmenizdir.
Psikolog Sevcan Uğur
Yorumlar
Yorum Gönder