OKULLAR NEDEN ÜSTÜN ÇOCUKLARA GEREKLİ İLGİYİ GÖSTERMEZ

Üstün çocukların ileride başarılı yetişkinler haline getirilebilmesi için onların erkenden bulunması ve doğru tanı konulması gerekmektedir.  Bu süreçte üstün çocukların alacakları eğitim hizmeti de çok önemlidir. Üstün çocukların eğitimlerine gereken önem verilmediği durumda ise potansiyellerinin altında başarı göstermeleri kaçınılmaz olmaktadır.

Üstün çocukların çoğu özel eğitime ihtiyaç duymaktadır. Okullarda sunulan standart eğitim sistemi üstün çocukların eğitimsel ihtiyaçlarını karşılamada güçlük çekmektedir. Üstün çocukların normal sınıflarda sunulan geleneksel eğitim anlayışının ötesinde farklı öğrenme yöntemlerine ihtiyaçları vardır. Bu çocuklar için potansiyellerinin en üst seviyeye çıkaracak farklılaştırılmış öğrenme deneyimleri gerekmektedir. Fakat her eğitim sürecinin bireyin özel durumuna göre düzenlenmesi çok güçtür. Genel okul eğitim süreçlerinde  ortalama yetenek düzeyine öncelik verilmektedir. Bu sebeple eğitim, bireysel düzeydeki özel ihtiyaçları karşılama görevini yerine getirememektedir.  Bu noktada yetenekleri yaşıtlarından üstün olan çocuklar standart eğitim yöntemlerinde zarar görmektedir.

Üstün çocukların potansiyelleri açısından sınıf arkadaşlarından üç temel boyutta farklılık göstermektedir. Bunlar; öğrenme hızı, öğrenme derinliği ve sahip oldukları ilgilerdir. Bu çocuklar çok erken yaşta konuşma, okuma ve yazmayı öğrenirler. Sürekli merak içindedirler ve yeni şeyler öğrenmek isterler. Bu çocuklar diğerlerinden çok farklı özelliklere sahiptirler. Bu nedenler de normal sınıf ortamında çeşitli olumsuzluklara neden olabilirler. Üstün bir çocuğun arkadaş edinmesi zor olabilir. Bu çocukların bilgi, beceri düzeyi aynı yaştaki ortalama öğrencilerden fazladır ve ihtiyaçları karşılanmadığı taktirde çabuk sıkılırlar ve sınıf ortamında huzursuz, sıkılgan, yerinde duramayan çocuklar olurlar. Herhangi bir konuda itiraz, eleştiri gibi tepkiler verebilirler. Konuşmayı severler ve sınıf düzeninde bunu sağlamak öğretmen açısından zorlaşabilir. Üstün çocukların bu ihtiyaçlarını okul ortamı karşılamakta zorlanabilir.

Öğretmenlerin geleneksel tutumları ve yaklaşımları üstün çocukların eğitim ortamına karşı olumsuz tutum sergilemelerine neden olmaktadır. Öğretmenler bir yandan öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarını karşılama hızını ayarlarken diğer taraftan onların öğrenme deneyimlerinin derinliğinin ve kalitesinin geliştirilmesini dikkate almalıdır. Bu da her okul düzeninde uygulanması güç bir yöntemdir.

 Üstün yetenekli çocukların standart programların dışında geniş kapsamlı eğitim olanaklarına ihtiyaçları vardır. Okul sistemleri tespit için bazı prosedürler geliştirmiş olsalar da okul süreci içinde birçok sorun ile karşılaşılmaktadır. Okul, öğrencinin ihtiyaçlarını karşılamak için uygun hizmeti sağlamakta güçlük çekebilmektedir. Bu çocuklar, yüksek muhakeme gücüne sahiptirler, bir şeyi olduğu gibi kabul etmezler. Daha çok nerden geldiğini sorgularlar. Yaşıtlarına oranla daha hızlı ve kapsamlı düşünme süreçlerine sahiptirler. Sınıf içinde huzursuz, sıkılgan olmaları, çok soru sormaları sınıf düzenini sağlamayı güçleştirdiği için okul bu süreç ile de baş etmekte zorlanabilir.  Üstün çocukların potansiyellerini tamamen gerçekleştirmeleri için, uygun eğitim almaları çok önemlidir. Bu çocukların bireyselleştirilmiş eğitim süreçlerine ve çok kapsamlı PDR hizmetine ihtiyaçları vardır. Fakat birçok okulda bu uygulama ve bireyselleştirilmiş eğitim mümkün olmamaktadır. Bu sorunlar neticesinde okullar üstün çocuklar ile baş etmekte güçlük çektikleri için bu çocukları tercih etmemektedir ya da yeterli ilgiyi göstermemektedirler.  

Uzman Psikolog
Büşra EREN